Aardgasvrij wonen

In 2050 is het in heel Nederland een feit: we gaan aardgasvrij wonen. Dat is nodig omdat de gaswinning in Groningen steeds meer aardbevingen veroorzaakt. En omdat bij het verbranden van aardgas veel CO2 vrij komt. Daarom moeten we op zoek naar een duurzame bron van energie.

Duurzaam bouwen, stoken en wonen

Elke gemeente bepaalt zelf wanneer ze precies overstapt op aardgasvrij wonen. Ook verschilt het per gemeente welke nieuwe energiebron er komt in plaats van aardgas. Gelukkig hebben we nog even de tijd. Dertig jaar! In Nederland hebben we al veel ervaring met energieveranderingen. En het Duurzaam Bouwloket helpt bewoners met onafhankelijk advies over duurzaam (ver)bouwen, stoken en wonen.

Benieuwd naar

WAT.nu

Jouw woning alvast voorbereiden op wat komen gaat? Het is altijd goed om duurzame maatregelen te nemen. Daarmee spaar je het milieu én bespaar je op je eigen energierekening. Zorg ervoor dat je goed isoleert, ventileert en zelf duurzame energie opwekt.

Wat kun je nu al doen?

  1. Je woning isoleren: denk aan je dak, de gevel, de vloer en glas
  2. Je woning ventileren: verbeter de luchtkwaliteit in huis en zorg voor een gezond klimaat
  3. Eigen duurzame energie opwekken: bijvoorbeeld met zonnepanelen, zonneboilers en thuisaccu’s.

Duurzaam Bouwloket

Het Duurzaam Bouwloket helpt bewoners met onafhankelijk advies over duurzame oplossingen. Denk aan energie besparen, energie opwekken en duurzaam (ver)bouwen. Ook kun je bij ze terecht met vragen over subsidies en bij vragen over aardgasvrij wonen.

Op de website van het Duurzaam Bouwloket vind je tips, maatregelen en stappenplannen voor een duurzame, aardgasloze woning.

Is je woning duurzaam, goed geïsoleerd en goed geventileerd? Dan is het tijd voor de laatste stap: aardgasvrij wonen. Duurzaam koken en stoken zonder aardgas. Wat er voor aardgas in de plaats komt, is nog niet zeker. Er zijn veel verschillende energiebronnen mogelijk. En misschien komen er de komende jaren nog wel meer bij.

Elke gemeente stelt in 2021 hun warmtetransitie visie op waarin staat hoe de gemeente omgaat met aardgasvrij wonen. Ook verschilt het per gemeente wanneer ze overstappen. Aardgasvrij wonen gebeurt in overleg met woningbouwcorporaties, Liander, ondernemers en bewoners.

Nieuwsgierig naar de plannen van jouw gemeente? Klik hieronder voor meer informatie



Energieveranderingen

Anderhalve eeuw aan energie op een rijtje

< 1900: hout en turf

Hout hakken en turf steken: het kostte vaak meer energie dan dat het opleverde. Huizen waren in de winter bijna niet warm te krijgen en water koken was pure luxe.

1900: steenkool

Toen aan het begin van de twintigste eeuw het spoor werd aangelegd, veroverde steenkool Nederland. De kolenboer bracht steenkool bij iedereen thuis in het kolenhok. Water koken werd het nieuwe normaal en de meeste mensen zaten er warmpjes bij.

Steenkool had ook nadelen: je moest er flink mee sjouwen, je huis werd er vies van en het bleek ook nog eens heel ongezond te zijn.

1959: aardgas

Gelukkig wordt in 1959 een heel grote gasbel ontdekt. Ook wordt er meteen een nieuw gasnetwerk gebouwd en binnen 15 jaar heeft bijna ieder huis in Nederland een cv-ketel. Koken en stoken is schoner en veel gemakkelijker. Wat een vooruitgang!

Maar door de gaswinning krijgt Groningen last van aardbevingen. En bij het verbranden van aardgas komt CO2 vrij in de lucht. Op naar een duurzamer alternatief!

Vanaf 2020: op weg naar aardgasvrij wonen

De gaskraan moet dicht: heel Nederland gaat aardgasvrij wonen. Gelukkig hebben we nog even de tijd. Dertig jaar! Elke gemeente bepaalt zelf wanneer ze overstapt en welke nieuwe energiebron er komt in plaats van aardgas. Beter voor de wereld, beter voor ons allemaal.

Download checklist

Checklist verwarmen zonder verspillenDownload

Meer informatie

Elke gemeente pakt aardgasvrij wonen anders aan. Gelukkig kun je met vragen terecht bij het Duurzaam Bouwloket. Zij geven bewoners onafhankelijk advies en informatie over duurzaam wonen in heel Noord-Holland.

Ga naar de website van het Duurzaam Bouwloket.

Veel gestelde vragen

Daar zijn verschillende redenen voor. We gebruiken met zijn allen veel aardgas. Aardgas zorgt voor een groot deel van de CO2-uitstoot. In Nederland moeten we in 10 jaar tijd 49% CO2 verminderen. Aardgasvrij wonen en werken draagt daaraan bij. Bovendien raakt aardgas een keer op. Dat betekent dat er meer aardgas nodig is uit andere landen, bijvoorbeeld Rusland. Dat kost dan meer om dat naar Nederland te brengen. Daarnaast neemt de aardgasprijs jaarlijks toe door verhoging van de CO2-belasting. In de overstap naar nieuwe manieren van verwarmen, kijken we vooral naar hernieuwbare energiebronnen.

Stap voor stap worden gemeenten aardgasvrij. Nieuwbouwwoningen worden gebouwd zonder gasaansluiting. Maar ook bestaande woningen stappen op een gegeven moment over op andere (hernieuwbare) energiebronnen. De gemeenten kijken per gebied naar de beste optie voor de overstap naar duurzame energie. Dit gebeurt in samenwerking met inwoners, bedrijven en andere betrokkenen. Het is belangrijk om gebiedsgericht te werk te gaan. Iedere omgeving is anders en heeft daarom een andere aanpak nodig. Gemeenten hebben en nemen de tijd om dit zorgvuldig te doen. Zij hebben tot eind 2021 om de Transitievisie Warmte op te stellen, waarin wordt aangegeven welke gebieden als eerste van het aardgas af gaan. Daarover informeert de gemeente u te zijner tijd verder.

Op dit moment wordt er gewerkt aan de transitievisie warmte. Dit is een stappenplan waarin aangegeven staat hoe en wanneer welke wijk of buurt van het aardgas af gaat. Gemeenten hebben tot eind 2021 de tijd om de transitievisie warmte op te stellen en vast te stellen. Op dit moment is dat niet duidelijk. We hebben de tijd.

U kunt al wel handig voorbereiden op een andere warmtebron, zonder dat u nu al van het aardgas af gaat. Dat kan met het Altijd Goed Pakket: isoleren, ventileren, zelf zonne-energie opwekken en elektrisch koken.

Als huurder bent u in eerste instantie afhankelijk van uw verhuurder. Als er concrete plannen zijn in de buurt/wijk neemt de verhuurder daarover contact met u op. U hoeft als huurder zelf nog niet aan de slag.

Woonwijken en stadscentra zijn boven de grond en onder de grond dichtbebouwd. Er liggen enorm veel kabels en leidingen (zoals riolering) onder de grond. Oud en nieuw. Want tot op heden worden oude onbruikbare leidingen en kabels nauwelijks opgeruimd. Daardoor is het lastig.

Er zijn verschillende duurzame alternatieven om mee te koken en te verwarmen. Het beste alternatief verschilt per gebied en per woning. In Noord-Holland zijn verschillende warmtebronnen beschikbaar die collectief ingezet kunnen worden. Dat betekent dat dit bronnen zijn die door een warmtenet kunnen. Denk bijvoorbeeld aan geothermie (aardwarmte), aquathermie (bijvoorbeeld warmte uit oppervlaktewater) en riothermie (warmte uit rioolwaterzuivering). Gemeenten doen onderzoek naar de mogelijkheden om alternatieve warmtebronnen in te zetten in bepaalde gebieden. Er zullen ook gebieden zijn waar een collectief warmtenet niet haalbaar en betaalbaar is. Daar kan gekozen worden voor all-electric oplossingen. Dit zijn allemaal onderdelen die terugkomen in de Transitievisie Warmte.

U hoeft nu nog niets te doen. Houdt u er wel rekening mee dat alle woningen in Noord-Holland in 2050 aardgasvrij moet zijn. Uw woning dus ook. U kunt dus alvast gaan onderzoeken wat de alternatieven zijn, bijvoorbeeld op het Duurzaam Bouwloket. Slim voorsorteren op aardgasvrij wonen, daar kunt u nu al mee beginnen.

Er zijn altijd dingen die u zelf al kunt doen om uw huis voor te bereiden op aardgasvrij wonen. Denk aan de volgende maatregelen:

  • Uw woning isoleren en ventileren

Als u gaat verbouwen vergeet dan niet dat uw huis in de toekomst geen aardgasaansluiting meer heeft. Houd hier rekening mee, zodat u geen aanpassingen doet waar u later spijt van krijgt

  • Laat u adviseren door een energieadviseur van het Duurzaam Bouwloket u gaat verbouwen
  • Als u plannen heeft om uw keuken te verbouwen kies dan alvast voor elektrisch koken. Een inductiekookplaat is vaak de beste oplossing
  • Koop in het vervolg alleen nog maar pannen die ook geschikt zijn voor elektrisch koken.

U kunt uw woning voorbereiden op aardgasvrij wonen. Zie het antwoord bij ‘hoe kan ik zelf al aan de slag’. Of u kunt uw woning al daadwerkelijk aardgasvrij maken.

Als uw cv-ketel aan vervanging toe is, dan is dat een goed moment om voor een duurzaam alternatief te kiezen. U bent dan gelijk voorbereid op de toekomst. Als u de keuze naar een duurzaam alternatief nog niet kunt maken, dan kunt u ervoor kiezen om tijdelijk een cv-ketel te leasen. Twijfelt u, het Duurzaam Bouwloket kan u hierbij helpen.

Dit hangt af van uw type woning en uw wensen. Soms zijn er grote renovaties nodig, maar dat is niet overal noodzakelijk. Wilt u persoonlijk advies? Neem dan contact op met het Duurzaam Bouwloket.

Een goed geïsoleerde woning die klaar is voor de toekomst is waardevast. Het isoleren zorgt voor een comfortabele woning met een lager energieverbruik en een lagere energierekening. Dit komt ten goede aan de waarde van de woning. Denk aan een waardestijging van ongeveer 5%. Woningen met ook zonnepanelen kennen een hogere waardestijging.

Het gasfornuis wordt vervangen door elektrisch koken. Koken op inductie is het meest gekozen alternatief. Dit lijkt het meest op het koken met aardgas.

Als u er zeker van wilt zijn dat u uw fornuis nog lang kunt gebruiken is het verstandig om een elektrisch- óf inductiefornuis te kopen.

U kunt uw gasfornuis voorlopig blijven gebruiken. U kunt wachten op een natuurlijk moment om van het aardgas af te gaan en over te stappen op inductie.

Dit is afhankelijk van hoe u woont, waarvoor u gas gebruikt en de maatregelen waarvoor u kiest. Als er een grote renovatie nodig is, zijn er waarschijnlijk meer investeringen nodig. Tegenover deze investeringen staan vaak weer besparingen, zoals bij het isoleren van uw woning. Door goed te isoleren kunt u energie besparen en dus kosten. Bovendien kunt u zelf energie opwekken door bijvoorbeeld zonnepanelen te plaatsen.

De woningeigenaar betaalt. Wanneer u een huurder bent moet het aardgasvrij maken van de woning in overleg met de verhuurder. We begrijpen dat de veranderingen aan de woning (financiële) gevolgen hebben voor de woningeigenaren. Daarom zijn gemeenten continu met het Rijk in overleg over financiële regelingen.

Kijk op de site van Duurzaam Bouwloket voor de actuele subsidie- en financieringsregelingen.

Er zijn verschillende energieleningen beschikbaar. U kunt uw investering op verschillende manieren financieren. Bijvoorbeeld via het duurzaamheidsfonds, de energielening van de gemeente, het nationale energiefonds of met een lening van de bank.

Als u overstapt van gas naar stadsverwarming blijven de kosten ongeveer gelijk en hoeft u ook niet te investeren in energiebesparende maatregelen. Als u wel investeert in energiebesparende maatregelen zoals isolatie, een zonneboiler of zonnepanelen gaan de maandlasten voor energie naar beneden. Hetzelfde geldt voor wanneer u kiest voor een warmtepomp.

Volgens de huidige wetgeving mogen gasleidingen die overbodig zijn niet in de grond blijven liggen. Deze moeten verwijderd worden.

Ja, in de meeste gevallen wel. We willen overlast voor bewoners beperken door zoveel mogelijk werkzaamheden in de openbare ruimte te combineren. Als de straat maar een keer opengebroken hoeft te worden, scheelt dat ook in de kosten.

Liander zorgt voor beheer en onderhoud van de gasleidingen die nog in gebruik zijn. Zodra de gasinfrastructuur van Liander overbodig is, wordt deze verwijderd.

De kosten die een netwerkbeheerder berekend bedragen tussen de €366,12 en €687,-.

Dat hangt van de gemeente af. Er zijn gemeenten die het afsluiten van de gasleiding subsidiëren.

Als u geen gasaansluiting meer heeft, hoeft u geen vastrecht en gebruikskosten meer te betalen voor uw gasaansluiting.

Volgens de huidige wetgeving mogen gasleidingen die overbodig zijn niet in de grond blijven liggen. Deze moeten verwijderd worden.

Ja, in de meeste gevallen wel. We willen overlast voor bewoners beperken door zoveel mogelijk werkzaamheden in de openbare ruimte te combineren. Als de straat maar een keer opengebroken hoeft te worden, scheelt dat ook in de kosten.

Deze aansluitplicht geldt totdat de kamer de wet heeft aangepast.

De gemeente kijkt per gebied naar de beste optie voor de overstap naar duurzame energie. Er zijn verschillende alternatieven voor aardgas. Waar er ook voor gekozen wordt in uw gebied, u kunt zelf al aan de slag. U kunt uw woning voorbereiden op aardgasvrij of u kunt zelfstandig van het aardgas af.

  • Op de site Hier verwarmt staan tips specifiek voor huurders, leden van een VvE of eigenaren van een pand. Ook leest u hier ervaringen van andere bewoners.
  • Het Duurzaam Bouwloket heeft een stappenplan gemaakt naar een aardgasvrije woning. Deze is onderverdeeld in 4 categorieën: isoleren, ventileren, opwekken en verwarmen.

Bekijk dan de quick wins op de Groene Menukaart voor historische panden.

Houd er dan alvast rekening mee dat uw huis in de toekomst geen aardgasaansluiting meer heeft. U kunt zich ook laten adviseren door een energieadviseur van het Duurzaam Bouwloket.

  • Voor de meeste bouwwerkzaamheden hebt u een vergunning nodig. Check welke regels voor uw gemeente gelden. Dat kan bij het online omgevingsloket.
  • Op het duurzaamheidsplatform 02025 delen koplopers hun verhaal. Wilt u ook uw verhaal delen met anderen, maak dan ook een profiel aan. Of laat u inspireren door de duurzame voorbeelden op wijdoenwat.nl.
  • In de gemeenten worden informatiebijeenkomsten en spreekuren georganiseerd over duurzaam en aardgasvrij wonen. Wanneer er in uw buurt een informatiebijeenkomst wordt georganiseerd ontvangt u hiervoor een uitnodiging per post. Ook als u niet in de buurt woont bent u welkom.

Bekijk ook onze lijst met veel gestelde vragen, mogelijk staat daar uw vraag al tussen.

Bent u op zoek naar een specifiek advies over het aardgasvrij maken van uw woning? Vraag dan een advies aardgasvrije woning aan, uitgevoerd door het Duurzaam Bouwloket. Dit advies gaat tegen een kleine vergoeding dieper in op technische aardgasvrije alternatieven.

Woont u in een VvE, dan kunt u een energieadvies voor VvE’s aanvragen.

Voor huurders geldt dat de verhuurder de overstap naar aardgasvrij in gang zet. Op het moment dat er concrete plannen zijn voor het aardgasvrij maken van het complex, neemt de verhuurder contact met u op.

Ook kunt u kijken bij het Duurzaam Bouwloket. Daar kunt u terecht voor advies als u nog geen idee heeft waar te beginnen, maar ook als u al een maatregel op het oog heeft.
Woont u in een historisch pand? Neem dan contact op met De Groene Grachten voor advies en begeleiding.